23 lipca 2024 r. przedstawiciel Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej (ZGWRP) uczestniczył w posiedzeniach dwóch komisji sejmowych.
O stanie wdrożenia reformy planistycznej
Pierwszą z nich była Podkomisja stała do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej oraz poczty. W jej trakcie wysłuchano informacji Ministra Rozwoju i Technologii na temat planów nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Na posiedzeniu Podkomisji obecny był Waldemar Sługocki, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Podczas posiedzenia rozmawiano o obecnym stanie wdrożenia reformy planistycznej. Z informacji resortu wynika, że do sporządzania planów ogólnych przystąpiło blisko 50% gmin. Informacja jest zgodna z prognozowanym przez samorządy wskaźnikiem.
Przedstawiciel ZGWRP pytał o rozwiązania dotyczące nowelizacji ustawy, na podstawie realnych problemów zgłaszanych przez JST na obecnym etapie wdrożenia. Zadał również pytanie o możliwość przesunięcia terminu, w przypadku braku uchwalenia przez wszystkie gminy planów ogólnych. Jest to niezwykle ważne, ponieważ była to jedna z podstawowych niezgodności skutkująca wydaniem przez JST opinii negatywnej podczas uzgadniania projektu tej ustawy. Dla przypomnienia jesteśmy rok od uchwalenia ustawy. Doprecyzowując wypowiedź ministra Sługockiego, Michał Gil z ministerstwa poinformował, że resort przygotowuje odpowiednie pakiety zmian obowiązującej ustawy. Według zapowiedzi przedstawiciela resortu, mają one wkrótce zostać przedstawione do uzgodnienia interesariuszom.
Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej oczekuje na zaprezentowanie projektu zmian, by w ustawowym terminie przedstawić swoją opinię.
Dwa projekty ustaw w sprawie świadczeń dla sołtysów
Kolejne tego dnia było posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. W jego trakcie odbyło się pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa oraz ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (druk nr 407). W planie pracy był także poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa (druk nr 211).
W uzasadnieniu do tego pierwszego projektu można przeczytać, że impulsem do podjęcia prac nad nowelizacją wspomnianej ustawy stała się petycja wniesiona do Senatu przez Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów. Petytor wskazał na potrzebę modyfikacji przepisów tej ustawy, gdyż jej literalne stosowanie spowodowało nieprzyznanie świadczeń znacznej grupie sołtysów, w tym takim, którzy pełnili funkcję sołtysa przez dwie kadencje, lecz nie spełnili wymogu pełnienia tej funkcji przez 8 lat. Praktyka stosowania regulacji prawnych dotyczących wyborów na sołtysa była taka, iż gminy często w sposób nieuprawniony ogłaszały wybory na nową kadencję o kilka dni wcześniej i skracały formalnie sołtysom okres sprawowania funkcji, tym samym pozbawiając niektóre osoby prawa do świadczenia pieniężnego ze względu na niespełnienie wymogu 8 lat pełnienia funkcji sołtysa.
Projekt nowelizacji ma także inne cele. Po pierwsze ma ułatwić postępowanie dowodowe w sytuacji, gdy ustalenie okresu pełnienia funkcji sołtysa następuje na podstawie pisemnego oświadczenia wnioskodawcy potwierdzonego pisemnymi oświadczeniami. Nowelizacja przewiduje obowiązek uzyskania pisemnych oświadczeń od trzech osób zamieszkujących w sołectwie w czasie, gdy wnioskodawca pełnił w nim funkcję sołtysa (obowiązująca ustawa wymaga uzyskania tych oświadczeń od pięciu osób). Po drugie, ustawa ma wprowadzić zmiany dotyczące sołtysów uprawnionych do świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa oraz pobierających świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, na skutek których świadczenie pobierane z tytułu pełnienia funkcji sołtysa nie będzie powodowało obniżenia świadczenia uzupełniającego.
Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt senacki.
Podczas obu posiedzeń ZGWRP reprezentował Mariusz Marszał, Doradca przewodniczącego Związku ds. legislacyjnych i programowych.