Na wniosek Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej 7 marca 2019 r. w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji odbyło się spotkanie wójtów gmin wiejskich z Sekretarzem Stanu w MSWiA Pawłem Szefernakerem. Zakres tematyczny spotkania dotyczył obaw gmin wobec spodziewanych wniosków dotyczących zmiany granic gmin, celem przyłączenia części ich terytoriów do innej gminy.
W spotkaniu uczestniczyli:
- Danuta Chilik – Wójt Gminy Miejsce Piastowe,
- Sławomir Chojnowski – Wójt Gminy Kleszczów,
- Lesław Kuźniar – Wójt Gminy Trzebownisko,
- Michał Kontraktowicz – Wójt Gminy Stawiguda,
- Karol Mikołajczyk – Wójt Gminy Turek,
- Wilhelm Woźniak – Wójt Gminy Krasne,
- Bartosz Chojnacki – Z-ca Wójta Gminy Lubin,
- Kazimierz Hudzik – Sekretarz Gminy Kleszczów.
Ze strony ZGWRP w spotkaniu uczestniczył Leszek Świętalski – Sekretarz Generalny ZGWRP, a ze strony MSWiA udział wzięli: Grzegorz Ziomek – Dyrektor Departamentu Administracji Publicznej oraz Szymon Wróbel – Sekretarz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego ze strony rządowej.
Wcześniej, 20 lutego 2019 r., problematyką regulacji granic gmin zajmowała się Sejmowa Komisja Samorządu Terytorialnego i Rozwoju Regionalnego ( o czym informowaliśmy w naszym serwisie).
Leszek Świętalski przedstawił tło powodów spotkania. Zwracając się do Ministra Pawła Szefernakera, podkreślił, iż zwraca się do niego przede wszystkim jako do Pełnomocnika Rządu do spraw Samorządu Terytorialnego. Powodem tego jest to, że od wielu lat bezskutecznie Związek w interesie gmin z obszarami wiejskimi apeluje o zmiany zapisów Art. 4 ustawy o samorządzie gminnym i przepisów wykonawczych odnoszących się do problematyki zmiany granic gmin. Wskazywaliśmy na nieuregulowane problemy finansowe wynikające z podziałów. Istniejący stan prawny podważa, zdaniem Związku, zasadę stabilności terytorialnej gmin, która to zasada leży u podstaw konstytucyjnego statusu gminy. Zmiany granic gmin, dokonywane wyłącznie z pobudek ekonomicznych, poza burzeniem więzi społecznych, gospodarczych i kulturowych oraz jednorodności i stabilności terytorialnej, generują także ubytki w dochodach i destabilizują budżety gmin dotkniętych redukcjami terytorialnymi. Wszystkie te zdarzenia mają charakter działań wywłaszczających bez odszkodowań i rekompensat. Wobec braku woli organów władzy w zakresie regulacji sprzyjających tym procesom wskazano, iż rosną obawy samorządów gmin wiejskich o zachowanie swoich granic i dorobku. Dowodem tego są spodziewane kolejne wnioski zmierzające do zmian granic gmin, których przedstawiciele obecni są na spotkaniu.
Minister Paweł Szefernaker został zapoznany szczegółowo z problemami wszystkich reprezentowanych gmin i skutkami ewentualnych podziałów. Przy czym podkreślił, że rozpatrując złożone wnioski będzie przede wszystkim uwzględniał opinie wojewodów w tym zakresie. Zwrócono przy tym uwagę przedstawicielom resortu, iż opinia wojewodów jest tylko jednym z elementów składającym się na zawartość wniosków i zgodnie z ustawą i rozporządzeniem nie ma charakteru wiążącego.
W wyniku spotkania ustalono, iż Ministerstwo poinformuje gminy za pośrednictwem Związku w otrzymanych wnioskach dot. regulacji granic gmin. Ma to służyć odpowiedniemu monitoringowi ze strony zainteresowanych gmin oraz przygotowaniu z ich strony odpowiednich kroków zaradczych.
Ustalono także, iż na wniosek ZGWRP, w maju na posiedzeniu Zespołu ds. Ustrojowych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zainicjowana zostanie dyskusja problemowa mająca na celu przedstawienie rekomendacji w zakresie spodziewanych zmian w ustawie o samorządzie gminnym, odnoszących się do problematyki regulacji granic.
Informujemy, iż problematyka ta będzie omawiana na wyjazdowym posiedzeniu Zarządu ZGWRP w Kleszczowie, podczas którego odbędzie się otwarta debata w tej sprawie. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do wzięcia udziału w tym zdarzeniu. Informacja dostępna na stronie Związku lub w Biurze Związku. Wypracowane podczas spotkania w Kleszczowie stanowiska będą przedmiotem dyskusji na najbliższym Zgromadzeniu Ogólnym Związku w dniach 25-26 kwietnia br. w Warszawie.
Leszek Świętalski, Sekretarz Generalny ZGWRP
Poznań, dnia 8 marca 2019 r.