Senat przegłosował w środę 13.05.2020r., w nocy i skierował do Sejmu projekt ustawy, która w związku z koronawirusem zawieszać ma do końca 2021 roku janosikowe. Nowe przepisy mają pozwolić również na ograniczenie wydatków gmin w związku z budżetami partycypacyjnymi.
Za podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia projektu i wniesienia go do Sejmu głosowało 52 senatorów, przeciw było 42, a jeden wstrzymał się od głosu.
Przygotowany przez senatorów projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dla samorządu terytorialnego związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2 oraz rozprzestrzenianiem się choroby wywołanej tym wirusem, wprowadza mechanizm, na podstawie którego jednostki samorządu terytorialnego nie będą musiały dokonywać wpłat do budżetu państwa na uzupełnienie mechanizmu wyrównawczego.
Wcześniej w trakcie prac nad tym projektem na sali plenarnej, senatorowie PiS wytykali braki w tym projekcie, przede wszystkim brak źródeł finansowania. Senator Grzegorz Bierecki (PiS) ocenił, że projekt jest efektem „lobbingu” bogatych samorządów. Pytał, jak zawieszenie janosikowego wpłynie na samorządy ubogie, które z niego korzystają.
Kazimierz Kleina (KO) przyznał, że po przyjęciu ustawy w tej sprawie, takie gminy miałyby mniejsze środki niż w poprzednich latach. Zwrócił jednocześnie uwagę, że przez koronawirusa samorządy płacące janosikowe są w bardzo trudnej sytuacji finansowej, mają zdecydowanie mniejsze dochody niż wcześniej.
Biorący udział w debacie senatorowie byli zgodni, że potrzebny jest nowy sposób finansowania samorządów, który nie byłby oparty o dzisiejsze janosikowe. Część z nich wskazywała, że czas koronawirusa to nie jest odpowiedni moment na radykalne zmiany w tej sprawie, a projekt ma charakter incydentalny.
Grzegorz Bierecki powiedział, że rząd pracuje nad dodatkowymi rozwiązaniami dla samorządów borykających się z problemami wynikającymi z koronawirusa. Przekazał, że chodzi m.in. o przesunięcie na drugą połowę tego roku płatności rat janosikowego za maj i czerwiec.
Nowe przepisy mają oprócz janosikowego umożliwić zawieszenie w całości albo części realizacji budżetu obywatelskiego, a także odstąpienie od jego przygotowania na rok 2021.
W projekcie proponuje się ponadto umożliwienie powierzenia wykonywania zadań urzędów gminy, starostwa powiatowego, marszałkowskich czy podmiotów prowadzonych lub tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego innym podmiotom, gdy urzędy te staną się niezdolne do wykonywania zadań.
Projekt pozwalać będzie też gminom wykorzystać środki pobierane z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu na działania podejmowane w celu ograniczania skutków epidemii.
Zakłada się też, że samorządy nie będą musiały zaliczać do dochodów tych ulg podatkowych i w spłacie zobowiązań podatkowych, które zostały udzielone podatnikom dotkniętym negatywnymi skutkami ekonomicznymi z powodu epidemii.
Źródło: Samorząd PAP