Trwają prace nad kolejną nowelizacją tzw. „tarczy antykryzysowej”. Trzecia nowelizacja ustawy nosi miano „tarczy samorządowej”. W dniu dzisiejszym niektóre media (np. samorząd.pap.pl-https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/publikujemy-szczegoly-tarczy-antykryzysowej-dla-samorzadow) przedstawiły część założeń projektu. Nie mniej jednak poniżej podajemy zestaw regulacji, które obejmuje projekt. Każdy będzie mógł dokonać oceny: na ile projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom samorządów w zakresie łagodzenia skutków pandemii.
Niestety, nie znajdziemy w nim specjalnych form finansowego wsparcia samorządów lub bezpośredniego rekompensowania im utraconych dochodów. Projektodawcy nie odnoszą się też do istotnego problemu dla samorządów, – jakim jest kwestia podwyżek w oświacie od września br. Można założyć, iż oficjalny projekt wniesiony przez rząd do Sejmu będzie się różnił od obecnego niektórymi zapisami.
Co istotnego można znaleźć w dotychczasowym projekcie?
1) wsparcie budżetów jednostek samorządu terytorialnego (JST) poprzez:
- wprowadzenie w 2020 r. możliwości nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość planowanego ubytku w dochodach będącego skutkiem wystąpienia COVID-19,
- złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki wynikającym z wystąpienia epidemii COVID-19,
- wprowadzenie możliwości przekazywania w 2020 r. rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej w terminach wcześniejszych,
- wprowadzenie możliwości zwiększenia rezerwy subwencyjnej i przeznaczenia jej na uzupełnienie dochodów jednostek samorządu terytorialnego w związku z ubytkiem dochodów podatkowych,
- wprowadzenie możliwości przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych. Raty wpłat przypadające w maju i czerwcu 2020 będą mogły zapłacić w drugim półroczu 2020 r.,
- zwiększenie dochodów samorządu powiatowego z tytułu gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa z 25% do 50% wpływów w okresie od 1 kwietnia do 31 grudnia 2020 r.,
- uelastycznienie wydatkowania środków z tzw. „funduszu korkowego” w 2020 r.,
- pokrycie części kosztów związanych z wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy poprzez zwiększenie opłaty skarbowej za wydawanie tej decyzji dla osób innych niż właściciel lub użytkownik wieczysty,
- wydłużenie o pół roku terminu na osiągnięcie minimalnej liczby punktów ładowania i tankowania CNG oraz zaliczenie do tego limitu punktów ładowania CNG, liczby takich punktów zlokalizowanych na obszarze gminy w dniu wejścia ustawy w życie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych;
2) umożliwienie kontynuowania przygotowania inwestycji infrastrukturalnych, w tym budowlanych poprzez cyfryzację procedur planistycznych oraz „odwieszenie” niektórych terminów w postępowaniach środowiskowych, wodnoprawnych, a także związanych przygotowaniem i realizacją inwestycji w zakresie linii kolejowych dróg publicznych, gospodarki wodnej, budowli przeciwpowodziowych i lotnisk publicznych;
3) wprowadzenie możliwości jednostronnej, czasowej zmiany zadań dotychczas wykonywanych przez pracownika przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w tym prezydenta miasta na prawach powiatu;
4) usprawnienie funkcjonowania geodezji;
5) wsparcie dla kredytobiorców spłacających kredyty na podstawie ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych oraz osób uprawnionych do otrzymania dodatku mieszkaniowego poprzez wprowadzenie możliwości przyznania go z mocą wsteczną, w przypadku złożenia wniosku w terminie 30 dni od dnia zakończenia obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii;
6) wydłużenie o sześć miesięcy zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, których ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii pod warunkiem wniesienia proporcjonalnej opłaty za wydanie zezwolenia.
Leszek Świętalski
Sekretarz Generalny
ZGW RP