W miniony wtorek, 6 lutego 2024 r., w Ministerstwie Rozwoju i Technologii odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Semestru Europejskiego.
Podczas spotkania przedstawiono informację z wykonania Krajowego Programu Reform 2023/2024 (KPR) w okresie kwiecień-listopad 2023 r. Analiza przedstawionych informacji pozwala stwierdzić, że prawie połowa, spośród 81, działań ujętych w KPR jest realizowana zgodnie z planem lub, pomimo zaistniałych opóźnień w ich realizacji, został osiągnięty zamierzony rezultat.
Realizacja działań opóźniona w sposób znaczący
Jednakże status pozostałych działań KPR można określić jako opóźnione w sposób znaczący, co może zagrażać osiągnięciu zamierzonych rezultatów w całościowym podejściu do KPR-u. W przypadku ośmiu działań prawdopodobieństwo realizacji w wyznaczonym terminie wydaje się minimalne, a w odniesieniu do 31 działań potrzebna jest mobilizacja i podjęcie niezbędnych środków zaradczych, by do kwietnia bieżącego roku osiągnąć zamierzone cele. W odniesieniu do trzech działań podjęto już decyzję o zaniechaniu ich realizacji z powodu dezaktualizacji, zmiany uwarunkowań lub zmiany sposobu osiągnięcia zamierzonych celów.
Powiązanie obecnego KPR-u z Krajowym Planem Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO), warunkuje stopień realizacji znaczącej części działań ujętych w w programie reform. Dotyczy to zwłaszcza działań inwestycyjnych, które mają być finansowane ze środków KPO.
W przypadku zaplanowanych reform opóźnienia mają związek m.in. z dłuższym niż zakładano procedowaniem projektów o bardziej skomplikowanej materii, zwłaszcza tych wymagających przeprowadzenia procesu legislacyjnego na szczeblu rządowym i w parlamencie.
W odniesieniu do działań inwestycyjnych, najczęstszym źródłem opóźnień jest brak możliwości uruchomienia procesów naborów konkursowych bez pewności źródeł finansowania. Część działań zapisanych w KPR została objęta procesem rewizji KPO, co pociągnęło za sobą konieczność trudnych, ponownych uzgodnień z Komisją Europejską brzmienia kamieni milowych i wskaźników docelowych. Było to dodatkowym źródłem niepewności, co do kierunków i sposobów realizacji wybranych działań.
Zbyt krótki czas realizacji oraz niedookreślenie sposobów finansowania
Warto przy okazji przypomnieć, że podczas uzgodnień KPO, strona samorządowa sygnalizowała niemożność spełnienia niektórych spośród przyjmowanych zapisów, m.in. ze względu na zbyt krótki czas realizacji oraz z powodu niedookreślenia sposobów finansowania wdrażanych reform.
Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej podczas spotkania reprezentował Mariusz Marszał, Doradca przewodniczącego Zarządu Związku do spraw legislacyjnych i programowych.