„Polityka metropolitalna i aglomeracyjna Rzeczypospolitej Polskiej” – taki tytuł nosiła konferencja ekspercka zorganizowana przez Instytut Metropolitalny oraz Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Wydarzenie odbyło się 3 grudnia br. w budynku Senatu.
Otwarcia konferencji i powitania uczestników dokonali Małgorzata Kidawa-Błońska, Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Zygmunt Frankiewicz, Przewodniczący senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.
Jakie tematy podjęto podczas konferencji?
W trakcie konferencji zaproszeni goście dzieli się z uczestnikami swoją wiedzą i spostrzeżeniami. Profesor Jakub H. Szlachetko, Przewodniczący Rady Instytutu Metropolitalnego przedstawił referat pt. „Akt III reformy terytorialnej. Średni szczebel samorządu terytorialnego a wyzwania XXI wieku”. Następnie prof. Łukasz Mikuła z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu skoncentrował się na zagadnieniu: „Realne procesy przestrzenne jako przesłanka reformy systemu zarządzania terytorialnego”. Z kolei Kazimierz Karolczak, Przewodniczący Zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii zaprezentował temat „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia po 7 latach działania. Od związku metropolitalnego do koncepcji supermiasta”. Mówiono też o Obszarze Metropolitalnym Gdańsk – Gdynia – Sopot. Funkcjonowanie tego obszaru przybliżył Michał Glaser, Prezes Zarządu Metropolii Trójmiejskiej.
Więcej informacji o wystąpieniach prelegentów znaleźć można na stronie: www.senat.gov.pl, dostępna jest również transmisja z konferencji:
Pośród zagadnień podejmowanych podczas konferencji zwrócono m.in. uwagę na koncepcję powołania samorządu średniego szczebla, który miałby odpowiadać obszarom obecnie określanym jako aglomeracje bądź metropolie.
Potrzeba mądrej reformy samorządów – mocne sygnały od senatorów
W konferencji uczestniczył m.in. Stanisław Jastrzębski, Przewodniczący Zarządu Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej (ZGWRP), który skorzystał z okazji i w kuluarach rozmawiał z obecnymi na konferencji senatorami, a wcześniej samorządowcami. Tematem tych rozmów była ewentualna reforma samorządu terytorialnego.
– W kuluarach rozmawiałem z obecnymi senatorami, a doświadczonymi samorządowcami – relacjonuje szef ZGWRP. – Muszę powiedzieć, że generalnie od senatorów – byłych samorządowców – płyną mocne sygnały w aspekcie przygotowywania się do mądrej reformy administracyjnej, która uwzględniłaby te wszystkie aspekty życia samorządowego, mieszkańców, które zmieniły się w ciągu tych ponad 30 lat od reformy samorządowej. Uważają oni – zresztą moje zdanie jest podobne – że należy bardzo rozważnie, roztropnie i odpowiedzialnie podejść do tego tematu. I może do końca tej kadencji powinniśmy przygotować tę reformę, w taki sposób, żeby w nową perspektywę wejść już w sposób dostosowany do obecnej rzeczywistości. A chodzi tu przede wszystkim o lepsze, skuteczniejsze zaspokajanie potrzeb naszych mieszkańców, a także o uporządkowanie kwestii prawnych, zgodności z konstytucją, no i oczywiście kwestii finansowych – dodał przewodniczący Jastrzębski.
O rozlewających się miastach i partnerskich warunkach współpracy
Tematyka konferencji dotknęła również zjawiska rozlewania się miast, które rozrastając się, czasami zasysają poszczególne sołectwa z sąsiadujących gmin. – Do tej pory to doświadczenie jest negatywne, bo często odbywa się z pozycji siły, bez poszanowania społeczności lokalnej. I na to nie ma naszej zgody!. Natomiast zwróciłem uwagę, że gdybyśmy w ramach polityki metropolitalnej, nie likwidując poszczególnych samorządów gminnych, poszli w kierunku aglomeracji wiejskiej czy wiejsko-miejskiej z uszanowaniem podmiotów i na warunkach partnerskich, to wydaje się, że to byłoby dobre podejście – zaznaczył Stanisław Jastrzębski.
Przewodniczący Zarządu Związku wskazał, że częste są sytuacje, gdzie rodzice mieszkający na terenach wiejskich, a pracujący w miastach zabierają swoje dzieci do szkół w miastach. Natomiast z drugiej strony, ci rodzice, których na to stać, często kupują działki na obszarach wiejskich w sąsiadujących z miastem gminach podmiejskich. Tam żyją i generują potrzeby jeśli chodzi o różnoraką infrastrukturę, o zajęcia pozalekcyjne, w tym sportowe, właśnie na obszarze tych gmin, na teren których się sprowadzają. – Z tego też względu, ta polityka wspólnych aglomeracji byłaby rozsądna i dała lepsze efekty. Wszystko to ma służyć – i to podkreślam – mieszkańcom! Mieszkańcom i właściwemu gospodarowaniu – jednak wciąż dysponujemy niedostatecznymi w stosunku do potrzeb – środkami finansowymi – podkreślił szef ZGWRP.
fot. 2 x Tomasz Paczos/Kancelaria Senatu RP