17 stycznia br. odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej poświęcone najważniejszym propozycjom zmian dotyczących relacji na linii: władze centralne – władze samorządowe. W trakcie spotkania debatowano m.in. nad stanem finansów jednostek samorządu terytorialnego (JST). Sytuację gmin z obszarami o charakterze wiejskim przedstawił i głos w obronie ich interesów zabrał obecny podczas posiedzenia Leszek Świętalski, Dyrektor Biura Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej (ZGWRP).
Posiedzenie, po otwarciu i powitaniu przybyłych, przez prowadzącego obrady Michała Krawczyka, Przewodniczącego Komisji, rozpoczęło się od przekazania głosu przedstawicielom Fundacji im. Stefana Batorego. Zaprezentowali oni propozycje działań, mających poprawić relacje na linii samorząd – rząd. Jedną z propozycji, jakie wybrzmiały z ust przedstawicieli Fundacji było przesunięcie nadzoru nad legalnością działań JST z wojewodów na sądy administracyjne. W imieniu Fundacji, głos o potrzebach zmian w zakresie finansowania JST zabrał prof. Paweł Swianiewicz.
W następnej kolejności wypowiedział się dyrektor Świętalski, który przedstawił „Kluczowe i pilne problemy gmin wiejskich do rozwiązania we współpracy z parlamentem i rządem”. Zostały one przygotowane na podstawie „Wyzwań gmin z obszarami wiejskimi wobec nowego parlamentu i rządu w kadencji 2023-2027, przyjętych na XX Kongresie Gmin Wiejskich”.
– My byśmy chcieli, żeby jak najszybciej powstały rozwiązania systemowe w zakresie ustawy o dochodach jednostek samorządowych, które gwarantowałyby rozwiązania systemowe, a nie działanie doraźne na zasadzie różnego rodzaju kroplówek, od razu z jakimś mottem politycznym – zaznaczył Leszek Świętalski, który wskazał także na potrzebę powołania komisji kodyfikacyjnej. Jej prace miałyby dostosować przepisy regulujące funkcjonowanie samorządów do aktualnych realiów, które znacząco zmieniły się na przestrzeni ponad 30 lat działania JST.
Przedstawiciel ZGWRP zwrócił także uwagę m.in. na potrzebę wprowadzenia kategoryzacji gmin z obszarami o charakterze wiejskim. W grupie tej obserwowane są bowiem ogromne rozbieżności pod kątem zasobności ich budżetów, a tym samym w zakresie rozwoju i możliwości zaspokajania potrzeb mieszkańców.
Podczas posiedzenia ZGWRP reprezentował także Mariusz Marszał, Doradca przewodniczącego Zarządu ds. programowych i legislacyjnych. Zapis posiedzenia dostępny jest na stronie: www.sejm.gov.pl.