W dniach 17-18 maja Zarząd Związku Gmin Wiejskich RP spotkał się na pierwszym w tym roku posiedzeniu stacjonarnym w Morawicy. Praca Zarządu w trybie zdalnym spowodowana była obostrzeniami pandemicznymi w kraju. W programie posiedzenia Zarządu znalazły się punkty dotyczące bieżącej sytuacji gmin wiejskich, ale także te odnoszące się do planowanych przez stronę rządową zmian w obszarze finansów gmin.
Członkowie Zarządu omówili przebieg Zgromadzenia Ogólnego Związku Gmin Wiejskich RP, które po raz pierwszy w historii odbywało się w formule online. Warto przypomnieć, że Zgromadzenie było transmitowane ze studia w Poznaniu, a liczba zarejestrowanych 368 delegatów reprezentujących gminy członkowskie i 85 obserwatorów i gości pozwoliła zrealizować planowany porządek obrad.
Jednym z punktów posiedzenia Zarządu było omówienie założeń oraz uwag do Krajowego Planu Odbudowy. Związek Gmin Wiejskich RP jest jednym z inicjatorów podjętych w kierunku strony rządowej działań zmierzających do zwiększenia roli samorządów, między innymi poprzez włączenie samorządów w poczet członków Komitetu Monitorującego, czy też założeń do ustawy wdrażającej Krajowy Plan Odbudowy oraz Zwiększania Odporności. Ustalono że KPO w dalszym ciągu zawiera niedostateczne ukierunkowanie działań związanych z obszarami wiejskimi oraz zmarginalizowanymi. Siłą rzeczy urealnienie zapisów KPO musi opierać się na filarze samorządowym, jako fundamencie, ale także gwarancie jakości właściwego i zrównoważonego wdrożenia tego dokumentu. Istotnym problemem, negatywnie wpływającym na możliwości wyrównywania szans rozwojowych i poziomu rozwoju, jest niewystarczająca jakość działań podejmowanych przez instytucje publiczne. Deficyty w zakresie efektywnego zarządzania rozwojem angażującym różne podmioty publiczne, społeczne i prywatne, ujawniają się zarówno na poziomie krajowym, jak i lokalnym. Ustalono, że negatywne skutki pandemiczne w bardzo wysokim zakresie kumulują się na obszarach wiejskich i w małych miastach.
Nie mniej emocji oraz szerokiej dyskusji wyzwoliły ogłoszone zaledwie dwa dni przed posiedzeniem zarządu zapisy „Polskiego Ładu”. Według szacunków przedstawionych przez przedstawicieli resortu finansów w przededniu posiedzenia Zarządu ZGWRP w wyniku planowanych ulg podatkowych może nastąpić kolejny ubytek w dochodach JST, tym razem w kwocie 10-11 mld zł. Zarząd Związku wskazał, że udział w podatku od osób fizycznych stanowi dla jednostek samorządu terytorialnego największe źródło dochodów własnych, służące finansowaniu zadań związanych z podstawowymi usługami publicznymi, w tym oświaty, gospodarki komunalnej, komunikacji publicznej, ochrony zdrowia, itp. Mając powyższe na uwadze ustalono, że Związek Gmin Wiejskich wspólnie z pozostałymi korporacjami samorządowymi, wchodzących w skład Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, wystosuje do Premiera Mateusza Morawieckiego wspólne pismo w sprawie oszacowania skutków dla finansów JST wprowadzenia tzw. „Polskiego Ładu”
Ponadto Zarząd Związku Gmin Wiejskich przedyskutował sytuację „Spółki Partner” oraz zadań dla członków Zarządu na najbliższy okres i podjął decyzje związane z optymalizacją oraz racjonalizacją działań związanych z pozyskiwaniem nowych członków i promocji Związku. Stałym punktem posiedzenia zarządu było podjęcie stosownych uchwał oraz przyjęcie przedyskutowanych stanowisk. Zarząd powziął także decyzje w zakresie zmian obejmujących stanowiska dyrektora Biura oraz sekretarza generalnego. Zarząd odwołał Pawła Tomczaka z funkcji dyrektora Biura Związku. Jednocześnie Zarząd odwołał Leszka Świętalskiego z funkcji sekretarza generalnego, powołując go jednocześnie na dyrektora Biura Związku. Zmiany nastąpiły z dniem 17 maja br. Szczegóły tych decyzji podane zostaną w następnym komunikacie.