13 stycznia 2016r. gmina Dobrzeń Wielki podjęła uchwałę o przystąpieniu do Związku Gmin Wiejskich RP. Witamy nowego członka i liczymy na dobra i efektywną współpracę!
Gmina Dobrzeń Wielki położona jest w centralnej części województwa opolskiego, na wysokości od 143 do 163m n.p.m. Najwyżej położony punkt w gminie to wzniesienie, zlokalizowane na południe od wsi Czarnowąsy, o wysokości 162,8m n.p.m., zaś najniżej usytuowane są tereny położone w dolinie rzeki Odry, na wysokości Babiego Lasu – 143,0m n.p.m. Współrzędne geograficzne wynoszą 51º szerokości geograficznej północnej oraz 18º długości geograficznej wschodniej. Powierzchnia rozpatrywanego obszaru wynosi 9142ha, to jest 91,42km², co stanowi 5,76% powierzchni powiatu opolskiego ziemskiego oraz 0,97% powierzchni województwa opolskiego.
Gmina Dobrzeń Wielki wchodzi w skład województwa opolskiego oraz powiatu opolskiego ziemskiego. Graniczy:
- od zachodu z gminą Popielów;
- od północy z gminą Pokój;
- od północnego wschodu z gminą Murów;
- od wschodu z gminą Łubniany;
- od południa z gminą miasto Opole;
- od południa z gminą Dąbrowa;
- od południowego zachodu z gminą Lewin Brzeski.
Tak dogodne położenie sprawia, że należy do najprężniej rozwijających się gmin Opolszczyzny, również za sprawą zlokalizowanych na jej terenie dużych zakładów przemysłowych, dobrego rolnictwa, zaradności oraz przedsiębiorczości jej mieszkańców i władz gminy.
W skład gminy wchodzi 9 sołectw. Ogółem na powierzchni 9150 ha (z czego 3300 ha zajmują lasy) mieszka ok.14.500 osób. Klimat obszaru gminy jest charakterystyczny dla całego kraju – przejściowy, kontynentalno – morski. Kształtują go masy powietrza napływające na przemian znad Oceanu Atlantyckiego lub wschodniej Europy i Azji. Obszar gminy zaliczany jest do cieplejszych w Polsce. Elementami charakterystycznymi dla gminy są: przewaga wpływów oceanicznych, mniejsze od przeciętnych amplitudy temperatur, wczesna wiosna, długie lato, łagodna i krótka zima, opady malejące w kierunku centrum kraju.Za reprezentatywne dla gminy Dobrzeń Wielki można uznać dane charakteryzujące klimatyczny region dolnośląski jako całość. Według pomiarów średnia temperatura roczna z wielolecia 1951 – 1980 wynosi około 8,2ºC; stycznia (-1,9ºC), a lipca 17,8ºC. W skali roku średnia liczba dni przymrozkowych (z temperaturą powietrza 0ºC) wynosi 86, dni mroźnych (z ujemną temperaturą powietrza w ciągu całej doby) jest 29, zaś dni ciepłych (z temperaturą minimalną powyżej 0ºC) jest 250. Izoamplitudy roczne kształtują się na poziomie 19 – 20ºC.
Budowa geologiczna – obszar gminy Dobrzeń Wielki zlokalizowany jest w granicach monokliny przedsudeckiej. Tą jednostkę geologiczną tworzą osadowe serie skalne z permu i triasu na podłożu dolnokarbońskich szarogłazów i łupków. Na utworach monokliny zalegają osady kredy górnej tworzące część wschodniego skrzydła niecki kredy opolskiej. Następną warstwę stanowią utwory trzeciorządowe i czwartorzędowe. Na powierzchni terenu zalegają osady czwartorzędowe oraz lokalnie kredy górnej (w okolicach Dobrzenia Małego).
Do wód powierzchniowych, tworzących gęstą sieć hydrograficzną na obszarze gminy Dobrzeń Wielki zalicza się rzeki Odrę, Małą Panew, Brynicę, Jemielnicę, Swornicę, Żydówkę oraz Brzeziczankę, a także liczne potoki. Poza tym występują stawy, wyrobiska poeksploatacyjne, starorzecza, oczka wodne, namuliska, niecki bezodpływowe oraz sieć kanałów i rowów melioracyjnych. Rzeka Odra to główny ciek na obszarze gminy, przepływający z południowego wschodu na północny zachód. Na odcinku tym Odra jest spławna i wykorzystywana do transportu wodnego. Najwyższe stany wód dla Odry są charakterystyczne dla okresów od luty – marzec oraz lipiec – sierpień, najniższe natomiast dla okresu wrzesień – październik. Pokrywa lodowa zalega średnio przez 15 – 20 dni. W rejonie gminy Dobrzeń Wielki podczas powodzi w lipcu 1997 roku zalana została cała dolina Odry na odległość kilku kilometrów od koryta rzeki. Odra odwadnia około 60% obszaru gminy. Rzeka Mała Panew to prawostronny dopływ Odry, uchodzący do niej na terenie gminy Dobrzeń Wielki wraz z Jemielnicą i Swornicą. Brynica odwadnia 10% obszaru gminy. Pod względem hydrologicznym, północną część gminy Dobrzeń Wielki zajmuje zlewnia rzeki Brynica, lewostronnego dopływu Stobrawy. Brynica odwadnia 30% obszaru gminy. Rzeka Żydówka to prawostronny dopływ Odry posiadający źródła w okolicach Dobrzenia Wielkiego. Rzeki i potoki na terenie gminy Dobrzeń Wielki w większości przepływają równoleżnikowo, odprowadzając wody ze wschodu na zachód Rzeki Odra i Brynica charakteryzują się dość płaskimi dolinami, nieznacznie kształtującymi morfologię terenu, co ma wpływ na zagrożenie powodziowe na omawianym terenie. Ze względu na ukształtowanie terenu zasięg powodzi z lipca 1997 roku objął znaczne obszary po obu stronach koryt rzek. Zróżnicowanie gęstości sieci rzecznej waha się od największej (do 1,75 km/km2) w otoczeniu części doliny Odry i Małej Panwi oraz w północnej części gminy w dolinie Brynicy do najniższej gęstości sieci (0,50 – 0,75km/km2) na zalesionym obszarze pomiędzy miejscowościami Kup i Świerkle, stanowiącym wododział Odry, Małej Panwi i Brynicy. Na obszarze gminy Dobrzeń Wielki nie są zlokalizowane posterunki wodowskazowe. Charakterystykę hydrologiczną obszaru można określić na podstawie danych z posterunku hydrologicznego IMGW na Odrze w Opolu, uwzględniając regulację przepływów na Odrze systemem śluz. Profil wodowskazowy na Odrze w Opolu zlokalizowany jest na 152,2km biegu rzeki i zamyka zlewnię o powierzchni 10989,2km2. Rzędna zera wodowskazu wynosi 147,12m n.p.m.
Dobrzeń i okoliczne wioski, dzięki nowoczesnej i bardzo estetycznej zabudowie oraz wysokiemu standardowi życia mieszkańców, sprawiają wrażenie miejscowości dostatnich, które już właściwie przestały być wsiami w dosłownym znaczeniu.