Na zaproszenie Związku Gmin Wiejskich RP wójtowie z całego kraju spotkali się w Toruniu, aby rozmawiać o racjonalizacji procesów zmian granic. Ich zdaniem ustawa z 1990 roku potrzebuje nowelizacji, bo daje prawo miastom oraz większym gminom do przejmowania gruntów mniejszych samorządów.
Największe miasta regionu stale rozwijają się. Szukają kolejnych terenów, które mogłyby wykorzystywać np. pod nowe inwestycje. Niekiedy przyłączając grunty należące do sąsiadujących gmin. Zdaniem wójtów to „przyłączanie” czasami odbywa się bez wiedzy i zgody zainteresowanych.
Zdaniem wójtów niesie to ze sobą daleko idące konsekwencje. Pomniejsza się ilość mieszkańców, zaburza to cały rytm gospodarczy, związany między innymi ze środkami, które zostały tam zaaplikowane, wielokrotnie są to środki unijne, które trzeba też spłacać.
Dlatego wójtowie chcą uregulowania zasad i zapewnienia rekompensaty za poniesione nakłady i utracone mienie. Ich zdaniem istotne jest także, aby przy zmianie granic większą rolę odgrywał głos mieszkańców gminy. – Po 30 latach nie doczekaliśmy się na tyle jasnych przepisów, że w zasadzie humor rządu decyduje czy dana miejscowość będzie przyłączona niekoniecznie do miasta, ale ostatnio widać także takie zakusy u gmin wiejskich, chcielibyśmy, aby to ucywilizować, aby były jasne zasady i przede wszystkim najważniejszy był głos mieszkańców – powiedział Krzysztof Iwaniuk, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP.
O nowelizację ustawy o samorządzie gminnym w zakresie zmiany granic Związek Gmin Wiejskich RP zabiega od lat. Wielokrotnie apelował do rządu i parlamentu o dokonanie zmian systemowych w tym zakresie.
W sprawie przyjęto wiele stanowisk Kongresów Gmin Wiejskich, Zgromadzeń Ogólnych Związku, a także Zarządu Związku.
Minimum zmian o jakie wnosił Związek to ustanowienie przepisów regulujących ekonomiczne skutki zmian granic gmin uwzględniających następujące zagadnienia:
– określenie zasad rozliczeń skutków procesów podziałowych, szczególnie rozliczeń finansowych i majątkowych pomiędzy gminami objętymi zmianami granic, zapewniającymi rekompensatę za poniesione nakłady i utracone mienie komunalne i dochody, a także cesję zobowiązań finansowych wobec instytucji finansowych i budżetu państwa.
– uregulowania stałego i systemowego wymaga także proces przejęcia długów i zobowiązań prawnofinansowych gminy likwidowanej z urzędu ze względu na jej nadmierne zadłużenie
– zwolnienie z kosztów, opłat i podatków z tytułu przeniesienia własności mienia wynikających z procesu zmiany granic gmin
– ograniczenie częstotliwość referendów i konsultacji publicznych ws. zmiany granic dot. tych samych obszarów gmin, do jednego razu w kadencji samorządów.
Członkowie Związku Gmin Wiejskich są na etapie przygotowywania ostatecznej wersji projektu nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, która zawierałaby poprawki na których szczególnie zależy gminom.
Zmiany granic gmin. „Zbyt łatwo silniejszy zabiera ziemię słabszemu”
Sprzeciw wójtów. Gminy wiejskie chcą nowelizacji przepisów o zmianie granic gmin
Wójtowie chcą uregulowania zasad przejmowania gruntów gmin