Do kogo i w jakim terminie należy składać wniosek o zmianę procentu dofinansowania z Funduszu Dróg Samorządowych? Które samorządy zostały dopisane do listy beneficjentów FDS przez premiera? M.in. na te pytania samorządowców odpowiadał podczas wrześniowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego wiceminister infrastruktury Rafał Weber.
Pod koniec sierpnia prezes Rady Ministrów zatwierdził listę złożonych wiosną wniosków, które otrzymają w tym roku dofinansowanie w ramach FDS. Według strony samorządowej kryteria przyznawania środków są nieprzejrzyste – samorządowcy wielokrotnie podnosili tę sprawę jeszcze przed rozstrzygnięciem naboru; teraz ponowili swój apel i ponownie zgłosili zastrzeżenia. Chodzi o prerogatywę premiera do zmian na listach zgłoszonych przez wojewodów.
Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich podkreślał, że Ministerstwo Infrastruktury nadal nie przekazało stronie samorządowej informacji o projektach, które prezes Rady Ministrów dopisał do listy beneficjentów.
„Wiemy tylko, że premier Mateusz Morawiecki rozdysponował 200 mln zł. Chcemy wiedzieć, kto otrzymał zwiększenie i kogo pan premier dopisał do listy. Wielu samorządowców w Polsce twierdzi, że to dopisywanie nie miało charakteru merytorycznego. Pokażcie nam, że to nieprawda, dajcie nam argumenty” – apelował.
Marek Wójcik zwracał też uwagę na ostateczną dysproporcję w podziale środków między regiony. Według jego wyliczeń w województwie pomorskim średnie dofinansowanie wyniosło 48 proc., podczas gdy na Mazowszu było to 75 proc., w Łódzkiem 66 proc., a na Podkarpaciu 60,1 proc. „Skąd tak ogromna dysproporcja w zakresie skali dofinansowania?” – dopytywał. „Dla samorządów każdy grosz się liczy, a mamy tu do czynienia ze znaczącymi zmianami” – dodał.
Cytował przy tym wojewodę podkarpackiego, który na stronie internetowej informuje: „W stosunku do listy zadań rekomendowanych do dofinansowania Prezes Rady Ministrów dokonał zwiększenia ilości zadań zatwierdzonych do dofinansowania o dodatkowe 43 zadania gminne oraz zwiększył poziom dofinansowania do 80 proc. dla kolejnych 52 zadań, co znacząco zwiększyło alokację środków Funduszu dla woj. podkarpackiego w roku 2019 o ponad 42 mln zł!”
Jacek Brygman ze Związku Gmin Wiejskich podkreślał, że podział środków z FDS był „tematem numer jeden w kuluarowych rozmowach” podczas Kongresu Gmin Wiejskich.
„Szkoda, że nie udało się tegorocznego konkursu rozstrzygnąć na przełomie czerwca i lipca, tak jak było zapowiadane. Będziemy mieli duży problem ze zrealizowaniem większości zadań w tym roku” – komentował.
Dopytywał też o wyjaśnienie, jak można było się znaleźć na liście JST dofinansowanych „z puli premiera”. „Co samorząd ma zrobić, do kogo, w jakim terminie złożyć wniosek o zmianę procentu dofinansowania do drogi? Czy są zasady? Czy pan premier sam wie, że w tej gminie trzeba zwiększyć dofinansowanie, a w tej nie?” – pytał.
Jacek Brygman zwrócił się ponadto z apelem do MI o „zastanowienie się nad art. 14 pkt. 2 ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych, który mówi o liczeniu dochodów”. „W większości gmin wiejskich poziom dofinansowania [z FDS] jest w wysokości 50-60 proc. To jest związane z tym, że samorządy te otrzymują część uzupełniającą subwencji wyrównawczej, która była pomyślana na zwiększone koszty obsługi mieszkańców terenów o rozproszonej zabudowie. Wniosek, żeby zastanowić się, czy jest to zasadne, że (…) tutaj te dofinansowania w obszarach wiejskich są dużo niższe niż te zapowiadane” – wskazywał.
Na pytania samorządowców odpowiadał wiceminister infrastruktury Rafał Weber. Odnosząc się do zarzutu późnego rozstrzygnięcia konkursu, podkreślał, że gminy i powiaty nie muszą wydać otrzymanych pieniędzy w tym roku. „Na podstawie ustawy zadania jednoroczne muszą być wykonane do 12 miesięcy od podpisania umowy między samorządem a wojewodą” – przypomniał.
Wiceminister podkreślał też, że dopisując JST do listy beneficjentów czy zwiększając ich dofinansowanie „premier działał w granicach prawa”.
Wskazał, że ustawa nie określa procedury wnioskowania do premiera o dodatkowe względy. „Z praktyki wiem, że były samorządy, które występowały do premiera, opisując swoją sytuację finansową, opisując zakres zadań inwestycji drogowych, które chcą zrealizować, argumentując, że wyższe wsparcie pozwoli na to, by zrealizować tez inne spoczywające na nich zadania” – powiedział. Jak zaznaczył, nie ma informacji, ile takich pism trafiło do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów; do resortu infrastruktury nadesłano pięć.
Poinformował ponadto, że resort przygląda się algorytmowi podziału środków. „Zastanawiamy się nad taką zmianą, aby dofinansowanie trafiało do tych gmin i powiatów, które mają najniższe dochody” – powiedział.
źródło: Serwis Samorządowy PAP